Bölüm I – Genel Esaslar

Madde 1 – Devletin Niteliği

Türkiye Cumhuriyeti, halkın yönetime katılımını esas alan, insan haklarına saygılı, adaletli, şeffaf ve ortak akılla yönetilen demokratik bir devlettir.

Madde 2 – Yönetim Tarzı

Devletin yönetiminde en yüksek karar organı İstişare Meclisi, uygulayıcı ve danışma organı ise Şûra Topluluğu'dur.

Madde 3 – Egemenlik

Egemenlik, kayıtsız şartsız millete aittir. Millet bu yetkisini İstişare Meclisi ve diğer anayasal kurumlar aracılığıyla kullanır.

Bölüm II – İstişare Meclisi

Madde 4 – Oluşumu

İstişare Meclisi, ülkenin tüm kesimlerini temsil eden; halk temsilcileri, akademisyenler, meslek birlikleri ve sivil toplum kuruluşlarından oluşur.

İstişare Meclisi Üyelerinin Seçimi ve Dağılımı

Toplam Üye Sayısı: 300

İstişare Meclisi, ülke genelini kapsayıcı bir şekilde 300 üyeden oluşur. Üyeler dört ana gruptan seçilir:

1. Halk Temsilcileri (150 üye – %50)

Doğrudan halk oylaması ile seçilir.
Nispi temsil esasına göre belirlenir.
Adaylık için siyasi parti şartı aranmaz.
Görev süresi 4 yıl, en fazla 2 dönem seçilebilir.

2. Akademik Temsilciler (50 üye – %16,6)

Üniversitelerarası seçimle belirlenir.
Adayların doçent veya profesör unvanına sahip olması gerekir.
Temsil, farklı bilim alanlarından dengeli biçimde sağlanır.

3. Meslek Birlikleri ve Odalar (50 üye – %16,6)

Barolar, mühendis odaları, mali müşavirler gibi örgütler temsil edilir.
Her birlik kendi içinden seçim yaparak temsilci gönderir.
Üye sayısına göre kontenjan dağılımı yapılır.

4. Sivil Toplum Kuruluşları (50 üye – %16,6)

Ulusal çapta etkin ve şeffaf STK’lar temsil hakkı elde eder.
Çevre, insan hakları, gençlik, kadın gibi alanlardan temsil sağlanır.
Temsilciler, Ulusal STK Konseyi değerlendirmesiyle belirlenir.

Temsil ve Katılım İlkeleri

Cinsiyet kotası: En az %40 kadın temsilci şartı.
Gençlik kotası: %10 oranında 30 yaş altı temsilci.
Engelli kotası: En az %5 oranında engelli birey temsili.

Görev Süresi ve Yenilenme

Tüm üyeler 4 yıllığına seçilir.
Her iki yılda bir meclisin yarısı yenilenir (kademeli sistem).
Bir üye en fazla iki dönem görev yapabilir.

Madde 5 – Görev ve Yetkileri

Devletin uzun vadeli stratejik planlarını belirlemek,
Anayasa değişikliklerini teklif etmek,
Ulusal birlik, ekonomi, eğitim ve dış politikalar konusunda karar almak.

Madde 6 – Toplanma Düzeni

Meclis yılda en az dört defa olağan; olağanüstü durumlarda ise Başkanlık Divanı çağrısıyla toplanır.

Bölüm III – Şûra Topluluğu

Madde 7 – Yapısı

Şûra Topluluğu, İstişare Meclisi kararlarını uygulamak ve kamu politikalarını yürütmekle görevli; alanında uzman kişilerden oluşan icra ve danışma organıdır.

Madde 8 – Görevleri

Politika geliştirmek ve yasa taslakları hazırlamak,
Meclis kararlarını ilgili bakanlıklar aracılığıyla yürütmek,
Halktan ve kurumlardan gelen önerileri değerlendirmek.

Bölüm IV – Katılımcı Yönetim ve Şeffaflık

Madde 9 – Halkın Katılımı

Her vatandaş, dijital platformlar aracılığıyla öneri sunabilir, oylamalara katılabilir ve devlet kararlarına katkı sağlayabilir.

Madde 10 – Şeffaflık İlkesi

Tüm kararlar kamuya açık şekilde yayınlanır. Devlet yönetimi, düzenli raporlar ile denetlenebilir durumda olur.

Bölüm V – Yargı ve Denetim

Madde 11 – Hukukun Üstünlüğü

Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nde hukuk, her yönetici ve vatandaş için bağlayıcıdır. Yargı bağımsızdır.

Madde 12 – Denetim Mekanizmaları

İstişare Meclisi ve Şûra Topluluğu'nun faaliyetleri, bağımsız denetim organları tarafından yıllık olarak denetlenir ve halka sunulur.

Bölüm VI – Yürürlük ve Geçiş Hükümleri

Madde 13 – Yürürlük

Bu tüzük, İstişare Meclisi tarafından onaylandığı tarihten itibaren yürürlüğe girer.

Madde 14 – Geçiş Süreci

Yeni yönetim modeli, üç yıllık bir geçiş planı ile uygulanmaya başlanır. Bu süreçte eski ve yeni sistem paralel olarak işler.